Het ‘laatste communistische bolwerk van Nederland’ heet Reiderland


Een terugblik door Pieter de Hart van RTV Noord

Bij de gemeenteraadsverkiezingen behaalt de NCPN van Koert Stek en Hans Heres op 2 maart 1994 de meerderheid van de stemmen.

Commissaris van de Koningin Vonhoff reageert afgemeten op de uitslag: ‘Het is in Nederland een uitzonderlijk fenomeen’. In Reiderland regeert de NCPN vervolgens vier jaar lang met een meerderheid van 50,2 procent van de stemmen. Ze bezetten zeven van de dertien raadszetels.

Pal na de verkiezingen probeert de PvdA nog wat af te doen aan de uitslag: er zijn bijna 695 volmachten gebruikt bij deze verkiezingen. Op een aantal van vierduizend uitgebrachte stemmen. En dan te bedenken, dat met welgeteld veertig stemmen verschil de cruciale restzetel naar de NCPN is gegaan. Er worden geen onregelmatigheden gevonden.

En dus gaan Koert Stek en Hans Heres aan de slag als wethouder. Ze komen met hart en ziel op voor de mensen die het niet breed hebben. De in december van het afgelopen jaar overleden Hans Heres zou tot 2001 wethouder blijven.

Hij struikelt over Blauwestad. Heres was aanvankelijk voor, omdat het megabouwproject zorgt voor veel werkgelegenheid. Hij verandert van standpunt, als blijkt dat er toch vooral dure huizen worden gebouwd.

De NCPN was begin jaren negentig opgericht door communisten die niet wilden opgaan in GroenLinks. Het conflict over Blauwestad mondde uit in een nieuwe afscheiding. Engel Modderman, in 1998 nog NCPN-lijsttrekker bij de Tweede Kamerverkiezingen (ruim 10 duizend stemmen), richt de Verenigde Communistische Partij op.

Ideologisch staat de VCP een andere lijn voor. Engel Modderman gelooft tot op de dag van vandaag in het ‘Cubaanse model’, de NCPN was van de Moskou-lijn. En bleef dat: ‘Als Stalin echt zo erg was, waarom demonstreren er in Rusland dan nog steeds zoveel oudere mensen met zijn portret?’, placht Hans Heres te zeggen.

Hij zal herinnerd worden als de laatste communistische wethouder van Nederland. De uitslag in Reiderland legde daarvoor de basis. Want de NCPN won er de absolute meerderheid op deze dag in de geschiedenis, 2 maart 1994.