Een rake observatie van Volkskrant-redacteur Ben Wagendorp.
Het is weer Koude Oorlog. Dat stond gisteren tenminste in de Volkskrant: ‘De ‘reset’ is voorbij, terug naar de Koude Oorlog.’ De ‘reset’ was een poging van Amerika en Rusland om de verhoudingen te normaliseren, maar die is nu dus niet meer van toepassing.
Het stuk was geschreven door Bert Lanting, onze voormalige correspondent in Moskou én in Washington – beter ingevoerd krijg je ze niet. Hij benaderde de kwestie genuanceerder dan de kop deed vermoeden. Door de recente politieke ontwikkelingen in Syrië en andere tegenslag ‘keert het kille klimaat van de Koude Oorlog terug’, schreef hij.
‘Koude Oorlog’ is een mediaconcept. Vermoedelijk is de term in 1947 dan ook bedacht door een journalist, Herbert Bayard Swope. Al zijn er ook mensen die beweren dat de Britse schrijver George Orwell de bedenker is. Swope was hoofdredacteur van de krant New York World.
Heerlijk, een Koude Oorlog. Subliem materiaal voor een eindeloze stroom verhalen en manipulatie van de kiezers. Wel de lusten van het nieuwsitem oorlog, niet de lasten.
Ik ben een Koude Oorlogskind. Mijn hele jeugd was het Koude Oorlog. Ik kon net mijn eerste woordjes in de krant spellen, of daar las ik het al: Koude Oorlog. Eerst schrok ik een beetje, maar het wende snel. Je merkte er ook eigenlijk niet zoveel van, van de Koude Oorlog. Er vlogen regelmatig Starfighters over en een dienstplichtige oom moest naar de Noord-Duitse Laagvlakte om de Rus tegen te houden. Het ging wat vaker dan tegenwoordig over atoombommen, maar ook daar lag na een tijdje niemand meer van wakker.
Voor de literatuur was de Koude Oorlog ook geweldig. In Nederland bleven ze weliswaar een beetje hangen in de laatste Warme Oorlog (WO II), maar elders zorgde de KO voor schitterend materiaal. Zonder Koude Oorlog had het oeuvre van John le Carré er heel anders uit gezien en hadden wij meesterwerken als The Spy who Came in from the Cold, Tinker, Taylor, Soldier, Spy en Smiley’s People moeten missen.
Veel mensen hebben warme herinneringen aan de Koude Oorlog. De wereld was overzichtelijk, in de popmuziek hadden ze altijd iets om over te zingen (Eve of Destruction, Back in the USSR, Heroes, Russians, Leningrad) en je kon er de legendarische WK-match Fischer (USA) – Spassky (SU) (Reykjavik, 1972) perfect mee in een kader plaatsen: een Koude Veldslag.
De wereld van de Koude Oorlog zat gedegen in elkaar. Het kostte wat, al die legers die moesten oefenen, maar dat was goed voor de economie, de technologische innovatie en de karaktervorming van 19-jarigen.
Nu is het overleg in Genève over Syrië tussen de VS en Rusland opgeschort, het verdrag over de vernietiging van plutonium opgezegd en het MH17-onderzoek door de Russen terzijde geschoven. We hadden al het gedoe met de Krim, de Oekraïne en Edward Snowden. Bovendien hackt de Rus overal computers en probeert hij onze sporthelden erbij te lappen als dopeslikkers. Verder is Poetin sowieso een engerd.
Maar het gaat te ver daaruit te concluderen dat de Koude Oorlog terug is, hoe leuk het ook zou zijn als oude tijden herleven. Rusland is geen communistische oorlogsmachine meer maar een land
Koude Oorlog, column van BERT WAGENDORP Volkskrant 6 oktober 2016